De Overijsselse SGP-lijsttrekker Gert Harm ten Bolscher zag de afgelopen jaren van dichtbij hoe het Haagse stikstofbeleid zorgt voor onzekerheid bij boeren en hun gezinnen. “Nuchterheid en realiteitszin ontbreekt helaas in de Haagse plannen. Men beseft niet wat dit doet met gezinnen van boeren en tuinders.”
De Provinciale Staten gaan over het beleid in de provincies. Provinciale Staten zijn vergelijkbaar met de gemeenteraad. Vanaf juni 2019 maakt maakt de SGP deel uit van de Overijsselse coalitie. SGP’er Gert Harm ten Bolscher (53 jaar) uit Rijssen is één van de zes Overijsselse gedeputeerden (zoals wethouders in het gemeentebestuur). Hij is verantwoordelijk voor Landbouw, Natuur, Vergunningverlening, Stikstofaanpak en Facilitair. Voor de provinciale verkiezingen is hij lijsttrekker van de SGP.
Waarom zijn de provincies belangrijk?
“De provincies bepalen alles wat de gemeentelijke politiek overstijgt en wat niet bij het Rijk thuishoort. Bijvoorbeeld welke provinciale wegen worden aangelegd en waar natuurontwikkeling plaats kan vinden. Dat laatste heeft weer invloed op de mogelijkheden voor onze boerenbedrijven. Want voedselzekerheid en voedselvoorziening zijn van cruciaal belang. Daarnaast is de provincie verantwoordelijk voor het openbaar vervoer in Overijssel en heeft ze een belangrijke rol bij het plannen voor woningbouw en bedrijventerreinen. Tegelijkertijd heeft de provincie ook invloed op culturele activiteiten en evenementen in de provincie. Juist bij deze laatste onderwerpen is het van belang dat verantwoorde keuzes gemaakt worden.”
Een provinciale stem telt dubbel. Hoe zit dat?
“Op 15 maart mag iedereen stemmen voor zowel de provincie als het waterschap. De gekozene leden van de Provinciale Staten kiezen zelf eind mei de leden van de Eerste Kamer. Dus de stem voor de provincie telt daarmee dubbel. Alle wetsvoorstellen die de Tweede Kamer aanneemt, moeten ook steun ontvangen van de Eerste Kamer. Zonder die steun, wordt een voorstel geen wet. Dat maakt dat de Provinciale Statenverkiezing naast een verkiezing van het provinciebestuur ook een soort getrapte Eerste Kamerverkiezing is.”
Waren er ook speciale punten die voor jou belangrijk waren als gedeputeerde?
“Vanuit Overijssel heb ik veel aandacht gevraagd voor de PAS-melders. Zij konden voor 2019 qua stikstof volstaan met een melding onder het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Toen de Raad van State dat programma naar de prullenbak verwees, werden zij ineens aangemerkt als illegaal terwijl ze zich aan de regels hebben gehouden. Uiteindelijk dwong de rechter ons om maatregelen te nemen. Helaas kwam er vanuit Den Haag, ondanks alle beloftes vanaf 2019, geen oplossing voor deze ondernemersgezinnen. Daarom hebben wij als provincie ons sterk gemaakt voor deze groep en een oplossing hebben gevonden om tijdelijk lucht te bieden in afwachting van een definitieve oplossing door de minister. Als provincie nemen we een speciale positie in, omdat we een grote agrarische sector hebben en milieuorganisaties helaas veel rechtbankprocedures voeren tegen Overijsselse bedrijven. Daardoor liepen we helaas vaak voorop en moesten wij vaak het wiel uitvinden.”
Je was ook kritisch richting Den Haag als het ging om stikstofbeleid?
“Dat klopt. Bij veel gesprekken met boeren aan de keukentafel zie ik wat het beleid doet met de boeren en hun gezinnen. Wanhoop en onzekerheid. En vervolgens komen uit de landelijke politiek allerlei opmerkingen over het versnellen van de aanpak naar 2030. Alsof gras sneller gaat groeien als je er hard aan trekt! Boeren worden weggezet als degenen die Nederland op slot zetten waardoor bijvoorbeeld geen woningen gebouwd kunnen worden. We zijn het als overheid zelf die Nederland op slot hebben gezet met het beleid van de achterliggende decennia! Een cruciaal punt voor mij was steeds: wat betekent het beleid voor onze inwoners en boerengezinnen? De menselijke maat dus.
We moeten ons niet alleen richten op stikstof en natuur. Het gaat ook om de leefbaarheid op het platteland en een toekomstbestendige agrarische sector. Wij zijn tot nu toe de enige provincie die dat zo scherp heeft neergezet. Het dagblad Trouw karakteriseerde Overijssel daarom als de provincie ‘die voorop loopt en de felste criticaster is van het Haagse beleid’.”
Waar kijk je als gedeputeerde positief op terug?
“Dat we als eerste provincie een plan hebben opgesteld hoe we aan de slag willen met het realiseren van doelen. En dan gaat het niet alleen om doelen als minder stikstof, verbetering waterkwaliteit en meer biodiversiteit. Maar ook om het in stand houden van een leefbaar platteland en een toekomstbestendige agrarische sector in Overijssel. En we hebben aan de minister ook duidelijk gemaakt dat daar voor Overijssel een prijskaartje van 5 miljard aan hangt. Terwijl het kabinet voor heel Nederland ruim 24 miljard heeft gereserveerd. Ook vinden we dat de planning niet realistisch is. Conclusie: de doelen van het kabinet passen niet bij het beschikbare geld en binnen de beschikbare tijd.”
“Ik kijk met een goed gevoel naar ons Agro&Food programma. Daarmee konden we bedrijven uit de hele keten ondersteunen bij innovatie. Daarmee hebben we bedrijven geholpen om bijvoorbeeld kennis te ontwikkelen over andere gewassen, in te spelen op nieuwe ontwikkelingen en beloningsconstructies te ontwikkelen voor boeren die de stikstofemissie verminderen, aandacht schenken aan meer biodiversiteit op het eigen erf of water opvangen en langer vasthouden. Vanuit dit programma hebben we ook gestimuleerd dat consumenten en boeren dichter bij elkaar komen. Voedsel kopen rechtstreeks bij de boer. Dan gaan boer en consument met elkaar praten in plaats van over elkaar praten.”
Wat zijn belangrijke punten voor de SGP voor de nieuwe periode?
“Overijssel is een fijne en mooie provincie om in te wonen en te werken. Om ook onze jongere generaties hier te laten wonen, zijn woningen nodig. Wij zetten ons in voor een gezonde woningmarkt waar starters ook een kans hebben en er woningen komen die aansluiten bij wat in Overijssel nodig is. Geen onnodige drempels opwerpen. Samen met gemeenten, woningcorporaties en de bouwsector aan de slag en elkaar versterken. Dorpen, steden en buurtschappen moeten de ruimte krijgen om voor eigen behoefte te bouwen.
Daarnaast moet er ook ruimte zijn voor groeiende en nieuwe bedrijven. Want die bieden werkgelegenheid voor zowel denkers als doeners! Daarom willen we de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven willen versterken. Tegelijkertijd zijn goede en veilige wegen en een betrouwbaar openbaar vervoer, ook op het platteland, nodig.
We zijn zuinig op ons mooie landschap en de bijzondere natuur. Het huidige onzekere stikstofbeleid treft niet alleen onze boeren, maar brengt ook onze voedselvoorziening in gevaar. Daarom willen we met onze boeren en tuinders werken aan een toekomstbestendige agrarische sector. Vanuit vertrouwen samen werken aan oplossingen.”
Bij deze verkiezingen zet SGP Overijssel het woord ‘Vertrouwen’ centraal?
“Juist omdat we zien dat de afstand tussen Randstad en provincies groter wordt, de samenleving het vertrouwen in de politiek verliest en boer en natuur tegenover elkaar komen te staan. De Bijbel is voor de SGP het belangrijkste kompas. Dat biedt zekerheid en geeft vertrouwen. We zijn koersvast en waaien niet met alle winden mee. Tegelijkertijd denken we niet vanuit tegenstellingen. We zoeken samen met inwoners, ondernemers, boeren, gemeenten en Overijsselse organisaties naar realistische en betaalbare oplossingen voor de grote uitdagingen die er zijn op het gebied van energie, stikstof en woningbouw. We draaien niet om de feiten heen. Eerlijk zijn, ook bij een lastige boodschap. Zeggen wat je doet en doen wat je zegt. Daar mag iedereen ons op aanspreken. Vanuit die basis wil de SGP een bijdrage leveren aan het beleid en het bestuur van Overijssel. Koersvast, betrokken en daadkrachtig.”
Foto: SGP Overijssel